Η μέρα της ποίησης

Γιάννη Τσαρούχη, Σκηνικό

Η 21η Μαρτίου είναι η παγκόσμια ημέρα για την ποίηση. Και όπως υποψιάζεστε αφού οι κεφαλές αυτού του κόσμου την θέσπισαν ως τέτοια, φαίνεται ότι ή η ποίηση κινδυνεύει, ή τουλάχιστον δεν τυγχάνει επαρκούς εκτίμησης στις σύγχρονες κοινωνίες μας. Τηρουμένων των αναλογιών δηλαδή, όπως θεσπίστηκε ημέρα για την γυναίκα –επειδή προφανώς η θέση της στην κοινωνία μας δεν ήταν η αρμόζουσα-, ή όπως θεσπίστηκε ημέρα για το περιβάλλον ή το νερό –που αμφότερα βρίσκονται εν κινδύνω. Πριν μερικά χρόνια, το είπε ευθέως, χωρίς περιστροφές κι ένας υπουργός αλήστου μνήμης –Κούβελα νομίζω τον έλεγαν και ήταν και του πολιτισμού, τρομάρα μας- ότι «οι ποιητές είναι λαπάδες». Αυτά τα εισαγωγικά για την ιστορία. Κι επειδή αυτό το blog –ανάμεσα στα άλλα- πιστεύει ότι η τέχνη –η κάθε τέχνη- είναι ένα μέσο για τον εξανθρωπισμό του ανθρώπου, θα γιορτάσει φέτος την ημέρα της ποίησης –με όσους θέλουν να γιορτάσουν- σεμνά, επιλέγοντας ένα ποίημα από τα πολλά που μας αρέσουν, ευελπιστώντας να προκαλέσουμε έστω ένα χαμόγελό σας –χαμόγελο πικρό ή μειδίαμα. Κι ας μην έχουμε αυταπάτες. Όπως λέει κι ο αγαπημένος Μανώλης Αναγνωστάκης: «κανένας στίχος σήμερα δὲν κινητοποιεῖ τὶς μᾶζεςκανένας στίχος σήμερα δὲν ἀνατρέπει καθεστῶτα». Όπως και να ‘χει όμως, η κοινή συγκίνηση που φέρνει η τέχνη, είναι βαθύτερη επικοινωνία.
Στα καθ’ ημάς τεχνολογικά χωράφια, δυστυχώς η τέχνη η φιλοσοφία και ο πολιτισμός είναι πράγματα εξοβελισμένα και «παρασιτικά», παρ’ όλο που σύμφωνα με τους κλασσικούς της εκπαίδευσης, το πανεπιστήμιο –από καταβολής του- πρέπει να υπηρετεί –παράλληλα με την επαγγελματική γνώση και την ερευνητική δραστηριότητα- την δημιουργία υπεύθυνων και καλλιεργημένων πολιτών.
Στα ΤΕΙ θα γιορτάσουμε την μέρα της ποίησης με ένα συμβολικό –για τον αγώνα μας και για κάθε αγώνα- ποίημα του Μιχάλη Κατσαρού: Η διαθήκη μου.

H ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΟΥ*

Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι
και λέει: καλά είμαι εδώ.
Αντισταθείτε σ’ αυτόν που γύρισε πάλι
και λέει: Δόξα σοι ο Θεός.
Αντισταθείτε
στον περσικό τάπητα των πολυκατοικιών
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου
στην εταιρεία εισαγωγαί - εξαγωγαί
στην κρατική εκπαίδευση
στον φόρο
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.

Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες
ατέλειωτες τις παρελάσεις
σ’ αυτήν την άγονη κυρία που μοιράζει
έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.

Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται
μεγάλοι
στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες
σ’ όλα τα’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι
σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στην χειμωνιάτικη θερμάστρα
στις κολακείες τις ευχές τις τόσες υποκλίσεις
από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό
αρχηγό τους.

Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών
και διαβατηρίων
στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη
διπλωματία
στα εργοστάσια πολεμικών υλών
σ’ αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια
στα θούρια
στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους
στους θεατές
στον άνεμο
σ’ όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς
στους άλλους που κάνουνε τον φίλο σας
ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ
αντισταθείτε.
Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την
Ελευθερία.

Υστερόγραφο

Η διαθήκη μου πριν διαβαστεί
καθώς διαβάστηκε -
ήταν ένα ζεστό άλογο ακέραιο.
Πριν διαβαστεί
όχι οι κληρονόμοι που περίμεναν
αλλά σφετεριστές καταπατήσαν τα χωράφια.

Η διαθήκη μου για σένα και για σε
χρόνια καταχωνιάστηκε στα χρονοντούλαπα
από γραφιάδες πονηρούς συμβολαιογράφους.
Αλλάξανε φράσεις σημαντικές
ώρες σκυμμένοι πάνω της με τρόμο
εξαφανίσανε τα μέρη με τους ποταμούς
τη νέα βουή στα δάση
τον άνεμο τον σκότωσαν -
τώρα καταλαβαίνω πια τι έχασα
ποιος είναι αυτός που πνίγει.

Και συ λοιπόν
στέκεσαι βουβός με τόσες παραιτήσεις
από φωνή
από τροφή
από άλογο
από σπίτι
στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος:

Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν.

*Το ποίημα αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Δημοκρατικός Τύπος, λογοκριμένο από προοδευτικό διανοούμενο. Αναγκάστηκα να διαμαρτυρηθώ στο επόμενο φύλλο της ίδιας εφημερίδας με το Υστερόγραφο.